Jest chorobą zakaźną płuc wywoływaną przez grzyb Histoplasma caplsuatum, który rozsiewa mikroskopijne unoszące się w powietrzu zarodniki.
Kiedy dostana się do układu oddechowego umiejscawiają się w płucach, gdzie szybko rosną i namnażają się wywołując, w zależności od ogólnego stanu zdrowia, objawy łagodne lub zagrażające życiu. W rzadkich przypadkach w kilka miesięcy lub lat od zakażenia choroba atakuje oczy, powodując zespół ocznej histoplazmozy. Zarodniki znajdują się najczęściej w odchodach nietoperzy, kurcząt, gołębi i innych ptaków.
Bujnie wzrastają w ciepłych, wilgotnych i ciemnych miejscach np. w stajniach, gołębnikach lub kurnikach. Istnieją cztery postacie histoplazmozy: łagodna, ostra, przewlekła, rozsiana. Diagnostyka obejmuje badanie radiologiczne klatki piersiowej oraz skóry i krwi. Ponadto mogą być także zlecone badania plwociny, moczu i szpiku oraz biopsja wątroby. Leczeniem z wyboru jest zwykle preparat przeciwgrzybiczny podawany doustnie lub dożylny.
Leki te dają sporo objawów ubocznych – nudności, wymioty, bóle brzucha, świąd skóry, utrata masy ciała, niedokrwistość, gorączka, zaburzenia czynności nerek – dlatego ich stosowanie wymaga dokładnego monitorowania.
Są jednak nieskutecznie w przypadku leczenia histoplazmozy oczu. W takich przypadkach stosuje się chirurgię laserową oka i napromieniowanie ukierunkowane na siatkówkę. Z histoplazmozą mogą być mylone różne inne zakażenia grzybicze płuc.