Pulmonolog zajmuje się rozpoznawaniem, diagnozowaniem, leczeniem i profilaktyką chorób układu oddechowego. Głównie dotyczą one płuc i oskrzeli, ale nie tylko.
Układ oddechowy tworzą narządy służące oddychaniu, których zadaniem jest pobieranie tlenu z powietrza i usuwanie dwutlenku węgla. Do układu oddechowego zalicza się nos zewnętrzny, jamę nosową, gardło, krtań, tchawicę, oskrzela główne i ich gałęzie oraz płuca wraz z opłucną.
Najczęściej spotykane choroby układu oddechowego to astma oddechowa, odma płucna, pylica płuc różnego pochodzenia, mukowiscydoza, przewlekła obturacyjna choroba płuc, sarkoidoza, zapalenie płuc i oskrzeli oraz śródmiąższowe choroby płuc. Najczęściej z nich spotykaną chorobą jest astma.
W śród chorób płucnych można wyróżnić choroby nabyte, wodzone, a często uwarunkowane genetycznie. Przykładem takiej choroby jest m.in. mukowiscydoza. W przeszłości wiele chorób związanych z układem oddechowym było chorobami śmiertelnymi, ponieważ były nieuleczalne. Jedną z takich chorób jest gruźlica płuc. Pomimo ogromnego postępu oraz powszechnych szczepień, wciąż zdarzają się przypadki zachorowań na tę chorobę.
Pulmonologia zajmuje się także chorobami układu oddechowego, które są bardzo rzadkie - np. ziarniak Wegenera. Choroba objawia się krwawieniem drobnych naczyń krwionośnych w układzie oddechowym lub ich niedokrwieniem. Do lekarza pulmonologa należy zgłaszać się ze skierowaniem od lekarza pierwszego kontaktu, który stwierdzi, czy dane objawy chorobowe kwalifikują pacjenta do leczenia specjalistycznego.